Ես այսօր գնացել եմ բակ նայելու թե իմ ընկերները ոնց են մարզվում։ Շատ հետաքրքիր էր։ Ես այսօր նաև նայել եմ թե ոնց են իմ ընկեները խաղում ֆուտբոլ։

Անուն ազգանուն՝ Մանուէլ Վարդանյան
Մաթեմատիկ հայրենական ջոկատԱրևմտյան դպրոցի երորրդ ջոկատ։
Ջոկատավարներ Գրետա Բակունց, Արմինե Գոգինյան։

Ճամբարի աշխատակարգն այստեղ

Մենք սկզբում խաղացիք շախմատ,աքլորակռիվ,ֆուտբոլ և աղջիկ փաղցնոցի։ Շախմատը իմ կածիքով շատ լավ սպորտ է դրա համար ես չխաղացի ուրիշների հետ ուրիշ խաղ։ Ես խաղացի նաև աքլորակռիվ որտեղ ամենավերջում պարտվեցի։ Ֆուտբոլը ես շատ եմ սիրում դրա համար մի քիչ խաղացի։ Աղջիկ փաղցնոցին, քանի որ ազգային խաղ է, մենք այդ խաղը խաղացինք։

Երբ մտքերը սառչում են օդում

(1-ին մաս)

Պիտի որ իմանա՝ մեզանից միլիոնավոր տարիներ առաջ Բ և Եռում շատ ավելի ցուրտ էր, քան այս□ր: Ջերմաստիճանը միլիարդ աստիճան զրոյից ցածր էր, և ամեն ինչ սառչում էր, նույնիսկ՝ մտքերը: Բավական էր մեկը մտածեր. «Ցուրտ է, գրո՛ղը տանի» անմիջապես նրա  գլխավերևում սուր սառցե լուլաներով գրվում էր. . «ցուրտ է, գրո՛ղը տանի»:

Հենց այդ պատճառով էլ Բ և Եռում ոչ ոք չէր համարձակվում մտածել: Բոլորն էլ վախենում էին, որ ուրիշները կկարդան իրենց մտքերը:

Այսպես արջերը, պինգվինները, փոկերը, մարդիկ՝ բոլորը դադարել էին որևէ բան մտածել: Մի խոսքով, Բ և Եռը դարձել էր իսկական հիմարիկների մի աշխարհ:

Դարերից մի դար (երբ ժամանակը դարերով էին հաշվում), մի Ծով Ա. Ցուլ, անշարժ պառկած սառցակտորի վրա, կիսախուփ աչքերով վայելում էր ցուրտը:

Նրա գլխում ոչ մի միտք չկար, բացի մի կարճ «Բա~»-ից: Հենց այդ «Բա~»-ն էլ սառցե տառերով կա□ված էր նրա գլխավերևում: Թե ի~նչ էր ուզում ասել այդ «Բա~»-ով՝ պարզ չէ:

Հանկարծ ջրից դուրս ցցվեց  Օձ Ա. Ձուկն ու, պոչը խաղացնելով, կանչեց.

-Հե~յ, Ծով Ա. Ցուլ, լսիր, ինչ եմ ասում:

-Ասա՛, լսում եմ,- փնթփնթաց Ծով Ա. Ցուլը:

-Ես մի երկրում եղա, որ կոչվում էր Արևադարձ: Ա~յ թե շոգ էր այնտեղ: Եվ գիտե՞ս, այդ երկրում մտքերը չեն սառչում:

-Ի՞նչ ես ասում:

-Հավատա: Ա՛յ, օրինակ, մեկը քեզ է նայում ու մտածում. «Բայց ի~նչ հաստլիկ է այս Ծով Ա. Ցուլը, հա~…», իսկ դու դա չես էլ իմանում, որովհետև այնտեղ մտքերը չեն սառչում ու մնում են անտեսանելի:

-Այդ ո՞վ է ասում, որ ես հաստլիկ եմ,- նեղացած փնթփնթաց Ծով Ա. Ցուլը:

-Օրինակի համար եմ ասում: Լսի՛ր, արի գլուխներս առնենք-կորչենք Բ և Եռից: Թե իմանաս, ի~նչ հաճելի է, մտածիր՝ ի~նչ ուզում ես: Այդ Արևադարձում ես մի կո~ւշտ մտածեցի:

-Ի~նչ էիր մտածում:

-Տարբեր բաներ:

-Օրինակ:

-Ինչ ուզես: Օրինակ՝ մտածում էի, որ արևը կանաչ է: Կամ երկու ան□ամ երկու հավասար է հինգի:

-Հա, բայց արևը կանաչ չի: Իսկ երկու անգամ երկուսը հավասար է չորսի:

-Ճիշտ ես ասում: Բայց հրաշալին էլ հենց դա է, որ կարող ես մտածել՝ ինչ ուզես, ու ոչ ոք չի իմանա:

Օձ Ա. Ձուկն այնքան խոսեց ու համոզեց, որ Ծով Ա. Ցուլը համաձայնեց գնալ Արևադարձ կոչվող երկիրը:

Օձ Ա. Ձուկը լողաց առջևից, իսկ Ծով Ա. Ցուլը հետևեց նրան:

Լողացին, լողացին. ջերմաստիճանը միլիարդ աստիճան ցրտությունից փոխվեց միլիարդ աստիճան տաքության: Աստված իմ, ի~նչ շոգ էր: Ծովը եռում էր, ինչպես ջուրը կաթսայում:

Ծով Ա. Ցուլը դեռ ոչինչ չէր մտածում: Միլիոնավոր տարիներ նա չէր մտածել, հիմա էլ կարծես  քնած էր: Լողալիս մեկ-մեկ հարցնում էր.

– Օձ Ա. Ձուկ, դու արդեն մտածո՞ւմ ես:

-Իհարկե:

-Իսկ ի՞նչ ես մտածում:

-Հազար ու մի բան, և բոլորը քո մասին:

-Ի՞նչ ես մտածում իմ մասին:

-Է~, չեմ ասի ասեմ՝ կնեղանաս:

Ծով Ա. Ցուլը տխրեց: Բ և Եռում ոչ ոք ոչ մեկի մասին ոչինչ չէր մտածում: Աստված գիտի, թե Օձ Ա. Ձուկը հիմա իր մասին ինչեր է մտածում: Բամբասկոտ, բութ, երկերեսանի արարած: Հանկարծ Ծով Ա. Ցուլը նկատեց, որ ինքն էլ Օձ Ա. Ձկան մասին է վատ բաներ մտածում:

Այստեղ բոլորը միայն լավ բաներ են ասում. «Բարի գալուստ, ի~նչ գեղեցիկ ես, ի~նչ իմաստուն տեսք ունես, ի~նչ բե□եր են…»: Բայց Ծով Ա. Ցուլը համոզված էր, որ եթե Բ ևԵռում լինեին, օդում սացե տառերով գրված կլիներ.«Միայն դու էիր պակաս այստեղ, անճոռնի~, ա~յ քեզ մռութ, մի սրա բեղերին նայեք…»:

1. Տեքստի չորս բառերում տառի փոխարեն վանդակ է դրված, դո՛ւրս գրիր այդ բառերը՝ լրացնելով բաց թողած տառերը:
   այս□ր-այսօր
   կա□ված-կախված
   ան□ամ-անգամ
   բե□եր-բեղեր
2. Տեքստից դո՛ւրս գրիր տրված բառերի  հականիշները:
   ա/ցուրտ   –    շոք   
   բ/սոված     –    կուշտ    
   գ/ուրախանալ   -տխրել
   դ/տաքանալ     -սառցել

1. Կազմի՛ր երկու նախադասություն, որ ոսկի բառը մեկում գործածված լինի ուղիղ, մեկում՝ փոխաբերական իմաստով:
   Ես ունեմ շատ ոսկի։
   Իմ մայրիկը ունի ոսկե ձեռքեր։
2. Գտի՛ր գլխավերև բառի բաղադրիչները և դրանցից յուրաքանչյուրով նոր բառ կազմի՛ր:

1. Բացատրի՛ր գլուխ գովել դարձվածքի իմաստը:
   Գլուխ գովալը նշանակում է, որ դու ինքդ քեզ գովում ես։
2. Տեքստից դո՛ւրս գրիր ընդգծված բառերը՝ դիմացը գրելով տեսակը (պարզ, բարդ, ածանցավոր):
   ա/ սուր-պարզ
   բ/ սառցակտոր-բարդ
   գ/ Արևադարձ-բարդ
   դ/երկիր-պարզ
3. Տրված բառերից յուրաքանչյուրի դիմաց գրված է, թե այն ինչ խոսքի մաս է: Ո՞ր տարբերակում է սխալ նշված:
   ա/պինգվին – գոյական
   բ/սառչել-բայ
   գ/հաճելի-ածական
   դ/Ծով Ա.Ցուլ-բայ
4. Տեքսից դո՛ւրս գրիր մեկ նախադասություն, որում կա մեկ ենթակա և մեկ ստորոգյալ:
   Օձ Ա. Ձուկ, դու արդեն մտածո՞ւմ ես:

• Լրացրո՛ւ հետևյալ ասացվածքները:
  ա/Գյուղ կանգնի—————————————
  բ/Անունը կա———————————————
• Այն ի՞նչն է, այն ի՞նչը.
  Առանց ձեռքի,
  Առանց ոտքի
  Դռներ է բացում:
                                   քամի
• Ինչո՞ւ էին ԲևԵռի ապրողները վախենում մտածել:
  Բեվեռում ապրողներ վախենում էին մտածել , որովհետև նրանց մտքերը սառչում էին և երևում ինչ էին մտածում ։

1. Ի՞նչն էր հրաշալի Արևադարձում:
   Արևադարձում լավներ , որովհետև միլյարդ ասիտիջան ցրտից դառավ միլյարդ աստիճան տաք ։
2. Ի՞նչ էր մտածում ՕձԱ.Ձուկը ԾովԱ.Ցուլի մասին:

1. Դու՞ր եկավ քեզ պատմվածքի ավարտը: Ինչո՞ւ:
   Այո ինձ շատ դուր եկավ պատմվացքը , որովհետև Ծովացուլը վերջում կարողացավ մտածել ։
2. Ո՞ր երկրում կուզեիր ապրել, ԲևԵռում, թե՞ Արևադարձում, ինչո՞ւ:
   Ես կուզենաի Արևադարձում ապրել , որովհետև այնտեղ մտքեր չէին սարչում։

Թեսթ 14
Ջանի Ռոդարի
Երկիր, որտեղ ոչ մի սուր բան չկա 

Ջովանինոն շատ էր սիրում ճանապարհորդել:   Ճամփորդեց-ճամփորդեց, մի օր էլ հայտնվեց այնպիսի երկրում, որտեղ ոչ մի սուր բան չկար: Տներն այդ երկրում կառուցված  էին առանց սուր անկյունների, նրանք կլոր էին:  Շենքերի տանիքներն էլ էին կլոր: Ճանապարհի կո□քին, որտեղով քայլում էր Ջովանինոն, թփերի ու վարդերի պուրակ կար: Ջովանինոն  որոշեց մի վար□ քաղել և զարդարել իր   բաճկոնը: Նա   զգուշությամբ ուզում էր պոկել վարդը, որպեսզի մատը չծակի, բայց տեսավ, որ վարդը փուշ չունի, ուրեմն՝  իր մատը չի ծակի:  Այդ ժամանակ թփերի ետևից հայտնվեց քաղաքային պարեկը և ժպտալով հարցրեց Ջովանինոյին.

-Դուք երևի չգիտե՞ք, որ չի  կարելի վարդ քաղել:

-Ներեցեք ինձ … ես չմտածեցի,  որ…

-Այդ դեպքում Դուք պետք է վճարեք տուգանքի կեսը,- ասաց պարեկը և սկսեց գրել անդորրագիրը:
Ջովանինոն  հանկարծ նկատեց, որ պարեկի գրիչը սուր չէ, և խնդրեց ցույց տալ այն:

– Խնդրեմ ,- ասաց պարեկը և մեկնեց գրիչը:

Գրիչը, ինչպես նաև պարեկի  թուրը , ամենևին սուր չէին , դրանք բութ էին բութ:

– Սա ի՞նչ երկիր է, այստեղ ամեն ինչ տար□րինակ է:

Այստեղ ոչ մի սուր բան չկա,- բացատրեց պարեկը:

-Իսկ մե՞խը,- հարցրեց Ջովանինոն,- չէ ՞ որ այն պետք է սուր լինի:

-Մենք մեխ չենք օգտագործում: Մեխի փոխարեն սոսինձ ենք օգտագործում:  Իսկ հիմա բարի եղեք ինձ երկու անգամ ապտակել:

Զարմանքից Ջովանինոյի բերանը բաց մնաց.

-Ո՛չ, ո՛չ, ի՞նչ եք ասում, ես չեմ ուզում հայտնվել բանտում, եթե այդպես է, ես պատրաստ  եմ  երկու ապտակ ստանալ:

-Բայց մեզ մոտ այդպես է ընդունված. լրիվ տուգանքը՝ չորս ապտակ, կեսը՝ երկու,- պատասխանեց պարեկը:

-Երկու ապտակ պարեկի՞ն:

-Այո՛:

-Բայց դա իրավացի չէ, այդպես չի կարելի:

-Իհարկե արդարացի չէ. այդպես չի՛ կարելի :

-Իհարկե արդարացի չէ, և որպեսզի այդպես չլինի, ոչ ոք օրենքը չի խախտում: Դե,  ես սպասում եմ. տվեք ինձ երկու ապտակ և մյուս ան□ամ ավելի զգույշ եղեք:

-Բայց ես չեմ ուզում ձեզ ապտակել:

-Այդ դեպքում ես ստիպված եմ ձեզ առաջարկել լքել մեր երկիրը:

Եվ Ջովանին ստիպված եղավ հեռանալ այն երկրից, որտեղ ոչ մի սուր բան չկար: Բայց նա երազում էր վերադառնալ այնտեղ և ապրել ամենաօրինակելի օրենքներով և ամենադաստիարակված մարդկանց հետ:

1. Տեքստի չորս բառերում տառի փոխարեն վանդակ է դրված, դո՛ւրս գրիր այդ բառերը՝ լրացնելով բաց թողած տառերը:
   կո□քին-կողքին
   վար□-վարդ
   տար□րինակ-տարօրինակ
   ան□ամ-անգամ
2. Սուր բառը երկու իմաստ ունի, յուրաքանչյուր իմաստներով կազմի՛ր մեկական նախադասություն:
   ——————————————————————————————————————————————————————————————————————————————

• Ի՞նչ է նշանակում պուրակ բառը.
  ա/բանջարանոց

բ/արտ

գ/զբոսայգի

դ/ծաղկի խանութ

• Տեքսից դուրս գրի՛ր ընդգծված բառերը՝ դիմացը գրելով ըստ կազմության դրանց տեսակը:
  մատ-պարզ
  գրիչ-պարզ
  լքել-պարզ
• Տեքստում ընդգծված նախադասությունից առանձին սյունակներով դուրս գրի՛ր երկու գոյական, մեկ ածական, մեկ բայ:

—————————————                       ———————————       ————————— 

—————————————                                              

• Կազմի՛ր տրված բայերի ուղիղ ձևերը:
  ա/ճամփորդեց –ճամփորդ
  բ/պետք է վճարեք-վճարեք
  գ/ասաց-ասեց
  դ/երազում էր-երազ
• Տեքստից դո՛ւրս գրիր այնպիսի նախադասություն, որ ունենա մեկ ենթակա և մեկ ստորոգյալ։
  Ճանապարհի կոզղքին, որտեղով քայլում էր Ջովանինոն, թփերի ու վարդերի պուրակ կար:
  
• Լրացրո՛ւ  առած-ասացվածքները՝ օգտվելով տրված բառերից.

ա/Ինձ համար արա, քեզ համար սովորիր:
բ/Խաչն իմն է գտածը ես գիտեմ:
գ/Փողոցում զորությունը փողոցում էլ կկորցնես:
դ/Այսօրվա գործը վաղվան չեն թողնի:

զորությունը, սովորիր, գտածը, այսօրվա

• Տեքստից դուրս գրի՛ր մեկական պատմողական և հարցական նախադասություն:
  Ջոնին շատ էր սիրում ճամփորդել։
  Ջովանինոն շատ էր սիրում ճանապարհորդել:
  

Դուք երևի չգիտե՞ք, որ չի  կարելի վարդ քաղել:

1. Ո՞րն է տրված նախադասության ենթական:
   Զարմանքից Ջովանինոյի բերանը բաց մնաց:
   Ջովանինոյի
2. Ինչպիսի՞ երկրում էր հայտնվել Ջովանինոն:
   ———————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————
3. Ի՞նչ տուգանք նշանակեց պարեկը: Նմանատիպ մի տուգանք էլ դու մտածի՛ր:
   ————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————

1. Ինչո՞ւ էր ստիպված Ջովանինոն լքել այդ երկիրը.
   ա/որովհետև վճարել էր տուգանքը
   բ/որովհետև պարեկը արդարացի էր
   գ/որովհետև խախտեց այդ երկրի օրենքը
   դ/որովհետև միամիտ էր
   
2. Կուզեի՞ր Ջովանինոյին հետ գնալ այդ երկիր:

———————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————————